Turystyka jako forma aktywnego wypoczynku

            Turystyka jest upowszechniającą dziedziną aktywności ludzkiej, formą spędzania wolnego czasu związaną ze środowiskiem geograficznym i od niego uzależnioną. Rozmieszczenie obiektów turystycznych i ruchu turystycznego jest w pewnym stopniu odbiciem atrakcyjności środowiska geograficznego.

            Bliższe i dalsze okolice Krosna są bogate w malownicze krajobrazy, w przyrodę żywą i nieożywioną, w zabytki, pamiątki historyczne. Są one natomiast mało znane wśród młodzieży, która wolny czas spędza przed telewizorem, komputerem, na klatkach schodowych lub biernie na podwórku. Dlatego ważnym zadaniem szkoły jest między innymi popularyzacja turystyki zwłaszcza w naszym regionie, który posiada tak bogate walory turystyczne. Istotą turystyki szkolnej są wycieczki poza miejsce swego zamieszkania w celach:

  • wypoczynkowych, dla reperacji sił fizycznych i wypoczynkowych,
  • poznawczych, dla rozszerzenia wiedzy o regionie,
  • zdrowotnych, ukształtowanie cech aktywnego wypoczynku.


  • W naszym rejonie można uprawiać turystykę:

  • wypoczynkową np. pobyt w miejscowościach turystycznych i uzdrowiskowych (Solina. Iwonicz Zdrój),
  • krajobrazową (wycieczkową), czyli wycieczki do miejsc o ważnym znaczeniu historycznym, widokowym,
  • specjalistyczną (kwalifikowaną) np. rajdy turystyczne.


  • Do walorów wypoczynkowych zaliczyć można: czyste powietrze, ciszę, niski stopień urbanizacji, występowanie walorów estetycznych krajobrazu, walory widokowe krajobrazu, warunki do uprawiania wędrówek pieszych, rowerowych, wodnych, a w okresie zimowym przydatność terenów do uprawianie sportów zimowych, oraz walory lecznicze.



    Walory krajoznawcze naszego regionu to:

  • występowanie dwóch parków narodowych: bieszczadzkiego i magurskiego, szereg parków krajobrazowych, liczne pomniki przyrody i rezerwaty,
  • dzieła sztuki ludowej i plastycznej,
  • zabytki budownictwa np. skanseny w Sanoku i Bóbrce.
  • Dostępność komunikacyjna, czyli dojazd środkami komunikacji jest bardzo dobra. Do wybranych miejsc można dojechać nawet autobusami miejskimi np. zamek w Odrzykoniu, komunikacją PKS i PKP lub autokarami pochodzącymi z wynajmu.

    Dydaktyczno- wychowawcze znaczenie walorów krajoznawczych przejawia się tym, że stanowią one najbardziej poglądową ilustrację nabywanych w okresie szkolnym wiadomości z zakresu przyrody, geografii, historii i kultury.



    Walory przyrodnicze w naszym regionie można podzielić na:

  • powstałe bez ingerencji człowieka; osobliwości fauny i flory, skałki, wąwozy, doliny, przełomy rzeczne, wodospady, źródła, jaskinie, głazy narzutowe,
  • obiekty utworzone przez człowieka; parki zabytkowe, muzea i zbiory przyrodnicze,
  • obiekty, w których ingerując człowiek nie wpływa w znacznym stopniu na charakter i znaczenie waloru; punkty widokowe, parki narodowe i krajobrazy, obszary chronionego krajobrazu.
  •             Szlaki turystyki pieszej są oznakowane dobrze, udostępniają najpiękniejsze i najciekawsze rejony. Planując wycieczkę musimy się zorientować w oddziale PTTK czy dany szlak ma przejrzysty sposób „prowadzenia”, nie budzi wątpliwości co do przebiegu trasy. Powinien stanowić przy tym najbardziej atrakcyjną i najdogodniejszą drogę do celu. Punkty początkowe i końcowe powinny nawiązywać do stacji lub przystanków komunikacyjnych, a także schronisk turystycznych. Jednocześnie muszą zapewniać bezpieczeństwo w różnych warunkach atmosferycznych.

    Turystyka kwalifikowana obejmuje określone umiejętności, biegłości w posługiwaniu się różnym sprzętem (mapy, kompasy, namioty), dobrą kondycję fizyczną. Może być uprawiane w formach pobytowych, np. na obozie harcerskim, sportowym, narciarskim, wycieczkowym lub wędrówek o charakterze krajoznawczym np. górskie wędrówki piesze.

               W naszym regionie najciekawszym miejscem do turystyki jest Beskid Niski. Posiada liczne walory mało przekształcone przez człowieka środowisko, czyste wody, bujne lasy bukowe i mieszane, bogaty świat zwierzęcy, zabytki dawnego budownictwa ludowego, liczne cerkwie. Nie ma tutaj wielkich ośrodków wypoczynkowych, największe z nich to Iwonicz Zdrój, Rymanów Zdrój oraz mniej znana Wysowa. Mniejsze ośrodki to Krempna i Biecz. Liczne cenne zabytki rozmieszczone są po wsiach. Charakterystyczne dla tego regionu są cmentarze wojenne, ślady bitem np. Przełęcz Dukielska.

    Planując wycieczkę powinniśmy wziąć pod uwagę:

  • zwołanie zebrania z rodzicami,
  • stan zdrowia uczniów,
  • omówić trasę wycieczki z rodzicami i uczniami,
  • planowanie komunikacji i miejsc noclegów,
  • odpowiedni ubiór i sprzęt,
  • mapy, busole i kompasy.